Oko 3 % mladih ljudi ima fiziološki povećane limfne čvorove i slezenu. U odrasla čovjeka gotovo nema “normalnog” limfnog čvora (odraz reakcije na stalne podražaje) i često je teško razlikovati rezidue od sadašnjeg nalaza.
Dijagnostički postupak u bolesnika s limfadenopatijom:
- iscrpna anamneza, uključujući i epidemiološku, te pregled cijelog bolesnika s posebnim opisom povećanih limfnih čvorova i ev.slezene
- citološku punkciju
- lab. pretrage ovisno o radnoj dg, te dodatne aparaturne, citokemijske, imunocitokemijske i serološke, molekularne ovisno o citološkom nalazu
- kirurška ekstirpacija čvora i patohistološka analiza u slučaju da se navedenim postupcima nije mogla postaviti dijagnoza nemaligne limfadenopatije
- u dobi do 30 godina 80% su benigne naravi dok su nakon 50.godina samo 40% benigne
- promjene u l.čvoru prate i promjene u perifernoj krvi a katkad i u koštanoj srži
- upalni akutni limfadenitis; ččest periglandularni edem, bolnost, koža može biti crvena, napeta, katkad kod jakih se može napipati mjesto fluktuacije, ev fistuliranje; kod slabijih upala l čvor se postepeno smanjuje i poprima veličinu, konzistenciju i oblik kao ranije dok kod opsežnih zaostaju fibrozni ožiljci zbog čega postaje i ostaje tvrd
- kronični; uz kronične ili ponavljane infekcije u određenim regijama (zub, tonzile, infekcije na rukama i nogama); l.č. su različite veličine i uglavnom nisu bolni, najčešći kronični su u ingvinalnoj-dreniraju čitavo područje trupa i nogu, relativno mali, neprikladni za cito i histo analizu zbog čestih kroničnih upalnih promjena i aksilarnoj regiji-slično.; kr.l.se može naći i u imunosnim procesima
Poseban oblik k.l. je dermopatski limfadenitis kod kroničnih kožnih promjena (egzematoza, neurodermatitisa, psorijaze,..)
Uzroci limfadenopatije
1. Upale i hiperplazije
Nespecifične: akutne i kronične
Specifične: a) infektivne bolesti: supurativne: piogene bakterije, gljive, aktinomikoza, bolest mačijeg ogreba, jersinioze, limfogranuloma venerum, sekundarno, uz neoplastičke infiltracije; nekrotična upala: TBC, atipične mikobakterije, BMO, lues, tularemija, ingvinalni limfogranulom, antraks, kuga
b) imunosne bolesti ( autimune bol., SLE, RA, predstadiji limfoma, angioimunoblastična limfadenopatija)
c) bolesti još nepoznate etiologije sarkoidoza, dermatopatski limfadenitis
2. limfomi i leukemije
3. metastatske neoplazme: karcinomi, melanomi, tumori mekih tkiva i kosti, germinativni tumori
Gruba dg orjentacija pri povećnju lč u pojedinim regijama
- okcipitalni: inf vlasišta, egzemi, ubodi insekata; brlo rijetko su maligni
- retrocervikalni: infekcije vlasišta, alergijske dermatoze, infekcije zuba, rubeola, Inf. mononukleoza, toksopalzmoza, TBC, tripanosomijaza, rijetko su maligni
- precervikalni: infekcije usne šupljine i ždrijela, rubeola, toksoplazma, tularemija, HIV, IM, listeriza, jersinioza, TBC, antikonvulzivna th, mogu biti i maligni
- retroaurikularni: egzemi, dermatoze, adenovirusna inf, rubeola, vrlo rijetko su maligni
- preaurikularni: bakterijske ili virusne infekcije vjeđa i konjuktiva, BMO, mogu biti i maligni i to limfomi (obično ne kao primarna lokalizacija)
- supraklavikularni: rijetko infektivni ( toksoplazmoza, IM, TBC, atip mikobakterije, AIDS), mogu biti maligni ( limfomi ili metastatski)
- aksilarni: infekcije GE, BMO, TBC, atip. mikobakt, sporotrihoza, bruceloza, ekstragenitalni lues, AIDS. Mogu biti maligni ( limfom ili metastatski)
- epitrohlearni; unilateralno: BMO, tularemija, sodoku, TBC, lok. infekcije šake bilateralno: često kod manualnih radnika zbog ponavljanih ozljeda i infekcija šaka. Moguć i maligni limfom
- medijastinalni: u mnogim sistemnim infektivnim bolestima: TBC, IM, sarkoidoza, kokcidiodomikoza, histoplazmoza, rijetko toksoplazmoza i tularemija, antikonvulzivi
- intraabdominalni ili retroperitonealni: obično nisu upalne geneze, osim katkada u djece ili u tuberkuloznim procesima tog područja, jersinioza, rijetko lišmenioza. Najčešće su maligni (limfomi i matastatski)
- ingvinalni: vrlo često su povećani kod svih odraslih, ali patološko povećanje može biti zbog:urogenitalnih inf, luesa, TBC, BMO, izolirane Epstein-Barrove virusne infekcije, limfograbuloma venerum, tularemije, toksoplazmoze, AIDS, jersinioze, genitalni herpes. Često su zahvaćeni malignim procesom
- često kod mnogih infekcioznih bolesti zbog obrambene uloge limfnog sistema: IM, rijegeneralizirana limfadenopatija – vrlo rijetko infektivna limfocitoza, sve dječje egzantemske bolesti, hepatitis, influenza, leptospiroza, salmoneloza, listerioza, tularemija, difterija, kala azar, toksoplazmoza, amebijaza, kronična malarija, shistosomijaza, histoplazmoza, kokcidiomikoza, blastomikoza, sporotrihoza, kriptokokoza, CMV bolesti, TBC, pertusis, Kawasakijeva bolest, subak. bakt. endokarditis, AIDS, aktinomikaza, autoimunosne bolesi, SLE, RA, sarkoidoza, dermatopatski limfadenitis, antikonvulzivna terapija te niz bolesti ili stanja maligne etiologije